Parowozownia Wolsztyn jest instytucją kultury Województwa Wielkopolskiego utworzoną przez Województwo Wielkopolskie, Gminę Wolsztyn, Powiat Wolsztyński oraz PKP Cargo S.A.
Wolsztyńska parowozownia jest jedyną w Europie, a prawdopodobnie nawet i na świecie, nadal czynną lokomotywownią, z której niemal codziennie parowozy wydawane są do prowadzenia planowych pociągów pasażerskich, kursujących najczęściej na trasie z Wolsztyna do Poznania, bądź Zbąszynka. Jest to również jedyne takie miejsce, gdzie obejrzeć można funkcjonujące niezmiennie warsztaty, maszyny i urządzenia oraz inne obiekty zaplecza technicznego służące utrzymaniu i naprawie parowozów. Nie jest to skansen ani muzeum utworzone dla prezentacji parowozów i ich zaplecza, ale czynna od ponad 100 lat prawdziwa parowozownia. Tylko tutaj niemal codziennie zobaczyć można gorący, buchający parą parowóz.
Parowozownia działa na bazie zespołu składników majątku Sekcji Utrzymania i Napraw Parowozów w Wolsztynie Zachodniego Zakładu Spółki PKP Cargo S.A., przekazanego Parowozowni przez PKP Cargo S.A. na podstawie umowy darowizny. Podstawowym przedmiotem działania Parowozowni Wolsztyn jest zachowanie dziedzictwa kulturowego oraz upowszechnienie wiedzy o kulturze technicznej, związanej z historią transportu kolejowego, w szczególności trakcji parowej, poprzez prowadzenie czynnej parowozowni oraz uruchamianie pociągów w trakcji parowej.
Parowozownia Wolsztyn jest ostatnią czynną parowozownią na świecie, która obsługuje przewozy pasażerskie trakcją parową w normalnym ruchu planowym. Dzięki wspólnemu zaangażowaniu Jednostek Samorządu Terytorialnego i PKP Cargo S.A., „żywa parowozownia” prowadząca ruch pociągów planowych pod parą, ma szansę zachowania dotychczasowego dorobku i kolejowego dziedzictwa kulturowego, a także zapewnienia odpowiedniego poziomu jego utrzymania i dalszego efektywnego rozwoju. Bogactwo zabytkowego taboru kolejowego i obiektów architektury kolejowej, pasja i kreatywność lokalnych miłośników kolei jest kapitałem, który sprawnie zarządzany przyniesie korzyści całej gospodarce Wielkopolski. Silny, unikalny dobrze rozpoznawalny produkt ma szansę podnieść atrakcyjność turystyczną regionu, a wspólne działania i skuteczna współpraca są ratunkiem i szansą na zachowanie go dla przyszłych pokoleń.
Wolsztyn usytuowany jest obrębie kilku linii kolejowych w 5 różnych kierunkach. Każda z nich przedstawia dużą wartość historyczną o znaczeniu ponadregionalnym. Wokół nich można podziwiać dawną pruską architekturę małych dworców zachowanych w stanie oryginalnym, a także nastawnie, semafory kształtowe, mosty i wiadukty.
Stacja Wolsztyn ze swoim zabytkowym, nieskażonym jeszcze współczesną cywilizacją techniczną charakterem, stanowi naturalne zaplecze dla tej ostatniej czynnej parowozowni. Tradycje kolejowe, historia i unikalność posiadanego majątku w skali światowej przyczynia się do światowej promocji regionu. Jest to jedyne takie miejsce gdzie można obejrzeć warsztaty, maszyny i urządzenia oraz inne obiekty zaplecza technicznego służące utrzymaniu i naprawie parowozów. Tylko tutaj codziennie można zobaczyć gorący, buchający parą parowóz. Przebywając w obiektach Parowozowni Wolsztyn takich jak hala napraw parowozów można namacalnie poznać część historii kolei. Obiekty utrzymywane są nadal w stylu lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Całe wyposażenie w maszyny i urządzenia wykorzystywane obecnie przy naprawie parowozów wspaniale oddają atmosferę warsztatów naprawczych z tamtych lat. Również inne eksponaty kolejowe rozmieszczone na terenie parowozowni pozwalają dokładniej zapoznać się z bardzo ciekawą historią techniki utrzymania i napraw parowozów. Zlokalizowane tu zabytki ruchome i nieruchome stanowią nieocenione źródło wiedzy nie tylko o dawnej technice, ale także etosie pracy i życiu codziennym w Polsce dwudziestego stulecia.
Parowozownia dysponuje między innymi parowozem Pm36-2 z 1937 roku, zwanym „Piękną Heleną” oraz pierwszym polskim parowozem osobowym Ok22-31 z roku 1929. Parowozownia posiada 30 parowozów oraz 19 historycznych wagonów a także inne szynowe pojazdy takie jak dźwig warsztatowy czy pług odśnieżny, datowany na 1883 rok. Całość kolekcji stanowi przykład unikatowego dziedzictwa z zakresu historii techniki, stanowiącej atrakcję dla zwiedzających w różnym wieku i dysponujących różnymi kompetencjami kulturowymi.
Jeśli chcesz zobaczyć naszą pracę „na żywo” – zobacz kamery on-line https://kamery.wolsztyn.pl